Birçok bahçıvan üzüm fidelerinin sonbaharda ekimini tercih eder. Sezon sonunda gerçekleştirilen prosedür, hem yatakların hem de ekim malzemesinin dikkatli bir şekilde hazırlanmasını gerektirir.
Avantajlar ve dezavantajlar
Sonbaharda fidanla üzüm dikmenin hem avantajları hem de dezavantajları vardır. Bu nedenle, bu zamana kadar çalıların genellikle oldukça güçlü ve iyi gelişmiş bir kök sistemine sahip olduğu belirtilmelidir. Açık zemine çıkan kültür oldukça hızlı adapte olur ve bu nedenle düşük sıcaklıklarda bile kışlamayla sorunsuz bir şekilde baş eder. Sonbaharda dikilen bir fidan bahar dönemine oldukça güçlü ve sağlıklı girecektir. Bu, mantarların, virüslerin, böceklerin etkilerine dayanabileceği ve hemen büyüyüp güçlenmeye başlayacağı anlamına gelir.
Bir diğer avantajı ise sonbaharda yağış nedeniyle toprak zaten iyice nemlendirilmiştir ve bu nedenle ek sulama gerektirmez. Sonbaharda ekim malzemesi pazarında fiyatlarda bir düşüş ve ürün yelpazesinde bir genişleme var – bu, en iyi özelliklere sahip en uygun seçeneği seçmenize olanak tanıyacak. Sonbahar prosedürünün ana dezavantajı, soğuma sırasında fideyi kaybetme olasılığıdır.
Prensip olarak, kaplama malzemesinin varlığı ve kışlama için tutarlı hazırlık, böyle bir sıkıntıyı önleyecektir. Ek olarak, tüm tavsiyelere uymak, ilkbaharda ilkbahar donlarıyla bile başa çıkabilecek sertleştirilmiş numuneler almanızı sağlayacaktır.
Son teslim tarihleri
Sonbahar ekimi genellikle ekim ayının başından itibaren toprak donmaya başlayana kadar yapılır. Ancak tarih seçiminde asıl rol elbette bölgenin iklim özellikleri tarafından oynanıyor. Zaman, ilk donların gelmesine en az bir buçuk ay kalacak şekilde hesaplanır, böylece fidenin yeni bir yere uyum sağlama zamanı olur. Bu saatte sıcaklıkların gündüz +15 +16, gece ise +5 +6 aralığında tutulması gerekiyor.
Böylece Rusya’nın güneyinde ekim ayının ortasından kasım ayının başlarına kadar iniş yapılıyor. Moskova bölgesi ve orta bölge bölgeleri için Ekim ayının ilk yarısı, Leningrad bölgesi için ise Ağustos ayının son günleri ve Eylül ayının ilk günleri daha başarılı olacak. Volga bölgesi, Sibirya ve Urallarda fidan dikimi Eylül’ün ilk iki haftasında daha iyidir.
Yer seçimi ve hazırlanması
Üzüm fidelerinin yerleştirileceği yerin kültür gereklerini karşılaması yani iyi aydınlatılmış ve soğuk rüzgardan korunmuş. Yatakları sahadaki herhangi bir binanın güney, batı veya güneybatı tarafına planlamak en iyisidir. Bir ev, garaj, ahır veya kapalı veranda gündüzleri güneşten ısınabilecek, geceleri ise ek ısıtma sağlayabilecektir. Sonuç olarak, meyvelerin olgunlaşma süreci önemli ölçüde hızlanacak ve kendileri de gerekli tatlılık seviyesine ulaşacak. Mümkün olduğunda, güneye bakan bir binanın boş duvarı, daha iyi ışık ve ısı yansıması için beyaza boyanır. Kültür fidanları 1-1,5 metre mesafeye dikilir.
Bağ, güney, güneybatı veya batı yamaçlarındaki yamaçlarda harika hissedecektir. Tam tersine soğuk havalarda minimum sıcaklıkların görüldüğü, aynı zamanda su baskını ihtimalinin de bulunduğu ovalık bölgelere ürün ekimi yapmak çok kötü bir karar olacaktır. Kültür, 1,5 metreden daha yükseğe çıkan yeraltı sularını tercih etmiyor.
Bir diğer önemli kural ise asmaların düzenlenmesidir. Topraktan besin alabilen yakındaki büyük ağaçlara 3 ila 6 metre mesafeyi koruyun. Tam teşekküllü bir bağ oluşturmak için kuzeyden güneye doğru yönlendirilmelidir. Bu durumda sıra aralığı 2,5 ila 3 metre arasında olmalı ve bireysel fideler arasındaki adım 2 ila 3 metre arasında olmalıdır.
Toprağı en çok üzüm sever çernozem, tınlı ve hafif toprak, ve en kötü reaksiyonu tuzlu bataklıklara verir. Asidik toprak, kireç veya dolomit unu eklenerek normalleştirilir ve turba toprakları metrekare başına 2 kova miktarında nehir kumu ile zenginleştirilir. Üzüm çukuru önceden kazılır – 2-4 hafta önceden, böylece toprağın yerleşme zamanı olur ve uygulanan gübreler toprağa dağıtılır ve gelecekte kök sürgünlerinin yanmasına neden olmaz. Girintinin boyutları ortalama olarak 60-80 santimetreye eşit bir derinliğe, genişliğe ve uzunluğa sahiptir, ancak elbette kök sisteminin boyutlarına göre yönlendirilmelidir.
Yeraltı suyunun çukurun dibine yakın olduğundan şüpheleniliyorsa, 5-7 santimetre kalınlığında kırma taştan bir drenaj tabakası oluşturmak gerekir. Daha sonra kültüre uygun iki kat toprak oluşturmak en iyisidir.
Birincisi, birkaç kova humus veya kompost, 250 gram süperfosfat, aynı miktarda potasyum sülfat, 3-4 kova verimli toprak karışımı ve bir kilogram odun külünün karışımıdır. İyice karıştırılmış bileşenler çukuru 20-25 santimetre kadar doldurur. Daha sonra delikte 10 santimetre kalınlığında verimli bir tabaka oluşur, bunun asıl amacı kök sisteminin bol miktarda gübre ile yanmasını önlemek olacaktır. Girintinin içeriği kapatıldıktan sonra bir kova su ile sulanmalıdır. Üzüm çukuru düzenlemenin bir başka seçeneği de 10 ila 15 santimetre kalınlığında bir kara toprak tabakasıyla başlamayı öneriyor. Daha sonra deliğe bir kova çürümüş gübre gelir ve ardından uygun bir gübre tabakası oluşturulur. İkincisi, 150-200 gram potasyum preparatı, 400 gram normal süperfosfat veya 200 gram çift süperfosfat olabilir. İsteğe bağlı olarak bu aşamada birkaç kutu odun külü kullanılır. Başka bir kara toprak katmanının “kompozisyonunu” tamamlar.
Yukarıdaki şema, killi toprak veya kara toprak üzerine üzüm dikmek için uygundur. Ancak kumlu topraklarda durum biraz farklıdır. Başlangıçta delik 10 santimetre daha derin ve daha geniş kazılır. Girintinin tabanı, 15 santimetre kalınlığında bir kil “kale” ve bir çatı kaplama malzemesi parçasından oluşuyor. Bir sonraki katman, önceki şemada olduğu gibi, besin toprağı ve kara topraktan elde edilir.
Bunun tek istisnası, magnezyum içeren potasyumlu gübrelerin zorunlu kullanımıdır. Bitmiş çukur, birkaç kova sıvı kullanılarak bol miktarda sulanır. Bu sulama bir haftaya eşit aralıklarla üç kez tekrarlanmalıdır.
Ekim malzemesinin hazırlanması
Dikim materyalinin hazırlanmasında ilk aşama kullanılacak fidenin doğru seçimi olmalıdır. En az üç gelişmiş kök sürecine sahip olan ve büyümesi 15 santimetre olan sağlıklı bir yıllık kullanmanız gerekecek. Numunenin taban kalınlığı 5 milimetreden başlamalı ve sürgünde olgun tomurcuklar bulunmalıdır. Sonbahar ekimi için çok kısa bir fide uygun değildir. Dikim materyalinde herhangi bir yara, hasar veya anlaşılmaz nokta bulunmamalıdır. Çalışmaya başlamadan önce fide kontrol edilmelidir: Bunun için sürgünlerden birinin tepesi 1 santimetre kısaltılır; kesimde parlak yeşil bir renk tonu görünmelidir.
İşlemden birkaç gün önce fidenin kökleri beslenmesi için suya batırılır. Üzüm büyüme uyarıcılarına özellikle ihtiyaç duyulmaz, ancak kil, sığırkuyruğu ve sudan oluşan bir “konuşmacı” faydalı olacaktır. Prensip olarak, fidenin içinde durması gereken bir heteroauxin çözeltisinin ek olarak kullanılması yasaktır. Bazen üzümlere uyarıcı olarak 1 yemek kaşığı bal ile bir litre su karışımı hazırlanır. Açık toprağa geçildiği gün bitkinin kökleri budama makasıyla kesilir. Kök sistemine zarar vermemek için çoğunlukla 1-2 santimetreden fazlasının çıkarılması gerekmeyecek, ancak üst ve yan süreçlerin tamamen kesilmesi gerekiyor. Ayrıca fide göz sayısını 1-2 parçaya kadar düşürür.
Şunu açıklığa kavuşturmak gerekir sonbaharda dikim için fidanlar fidanlıktan satın alınabilir, ancak kendi başlarına da yetiştirilebilirler. İkinci durumda, ekim malzemesinin hazırlanması ilkbaharda başlar – daha sonra kök alması gereken yaprak sapları kesilir. Kök sistemine zarar vermemek için “Ev” sapları kaplarından dikkatlice çıkarılır ve ardından 12-24 saat suya batırılır. Böyle bir prosedür, kök işlemlerini aşırı topraktan maksimuma kadar temizlemenize olanak sağlayacaktır. Ekimden hemen önce kök sisteminin farklı yönlere çıkan ve çok uzun olan süreçleri kesilir ve geri kalanı sığırkuyruğu ve sıvı kil karışımına batırılır.
İniş teknolojisi
Yeni başlayan bahçıvanlar, açık toprağa sonbaharda ekim talimatlarını adım adım izlemelidir – bu, kültürün kışın korunmasını sağlamanın tek yoludur ve gelecek baharda aktif olarak gelişmeye başlayacaktır. Çukur “oturduktan” ve hava tüm boşlukları doldurduktan sonra çalışmaya başlayabilirsiniz. Bir yaşındaki fide düzgünce deliğe yerleştirilir ve kökleri tüm çevre boyunca düzleştirilir. Bitkinin üst gözünün toprağa 10-15 santimetre kadar girmesi daha iyidir. Prensip olarak kuzeyden güneye doğru bükmek güzel olurdu. Bitki yarıya kadar gübrelenmiş toprakla doldurulur, daha sonra sıkıştırılır ve bir kova su ile sulanır. Nemi emdikten sonra delik tamamen doldurulur.
Kuyulara üzüm ekimini doğru yapabilmek gerekir. Bir matkap veya levye ile kazılarak genellikle 60 ila 65 santimetre derinliğe sahiptirler. Bu durumda fide dikkatlice deliğin dibine yerleştirilir ve ardından hafifçe kaldırılarak köklerin düzleşmesine ve istenilen pozisyonu almasına olanak sağlanır. İdeal olarak yeraltı süreçlerinin kıvrılmalarını önlemek için 45 derecelik bir açıda olması gerekir. Kuyu doldurulup sıkıştırılır ve üstte küçük bir tümsek oluşturulur.
Gelecek baharda üzümleri kolayca tespit etmek için yanına bir çivi yapıştırmaya değer.
Fidanlıkta çoğu zaman bir yaşında, hatta iki yaşında bir bitkisel fide satın almak mümkündür. Bir kapta veya saksıda yetiştirilen bitki, kapalı bir kök sistemine ve dolayısıyla sınırlı bir kök uzunluğuna sahiptir. Ponu deliğe taşırken, toprağın kök sistemden dökülmesini önleyerek dikkatli hareket etmelisiniz. Bitkisel bir fidenin kara toprakta 25 santimetre, kumda ise 30 santimetre derinliğe ihtiyaç duyduğunu belirtmek gerekir. Dikim öncesi çukur yaklaşık bir hafta arayla 2-3 kez sıkıştırılır ve sulanır. Son sulamadan 7 gün sonra, kabın altına kara toprakta 55 santimetre, kumda 65 santimetreye eşit bir oyuk kazılır.
Önceden sertleştirilmiş bir fide, bir toprak parçasıyla birlikte kaptan dikkatlice çıkarılır ve bir girintiye taşınır. Çukur hemen besin karışımıyla doldurulur, sıkıştırılır ve sulanır. Yakınlarda, üzerine bitkisel bir filizin sabitlendiği bir dübel gömülür. Üzümler daha önce iklimlendirme işleminden geçmemişse ekimden sonraki ilk 7-10 gün içinde kontrplak bir perde veya güney tarafına monte edilen dallarla korunması gerekecektir.
Üzüm ekmenin başka bir yolu da kenarları 80 santimetre olan kare bir delik kazmayı gerektirir. Oluşumu sırasında hemen iki toprak yığını hazırlanır: birincisi delikten çıkarılan dünyanın üst üçte birinden, ikincisi ise toprağın geri kalanından. İlk yığın humus, bir kilogram kül ve 500 gram potasyum-fosforlu gübrelerle karıştırılır. Toprak katmanından yüzeye kadar yaklaşık 50 santimetre kalacak şekilde tekrar çukura yerleştirilir. Toprak bol miktarda sulanır ve gerekirse aynı seviyeye kadar raporlanır. Bu formda çukur birkaç hafta bırakılır.
Dikim gününde girintiye tahta bir dübel çakılır. Ekilen fide hemen yardımcı yapıya bağlanır ve delik, ilk yığından kalan toprakla doldurulur. İkinci yığının içeriği eklenmiştir…
