İnek hastalıkları şartlı olarak iki gruba ayrılabilir: bulaşıcı ve bulaşıcı olmayan. İlk gruba ait olanlar, hızlı bir şekilde sağlıklı bireylere yayıldıkları ve bir kısmı insanlara da bulaştığı için en tehlikeli olanlardır. Enfeksiyonlar nedeniyle canlıların büyük bir kısmını kaybedebilirsiniz. İneklerin bulaşıcı olmayan hastalıkları sürünün tamamı için tehlike oluşturmaz ancak bir hayvanın ölümüne yol açabilir. Her durumda çiftçinin bu hastalıkların nasıl ortaya çıktığı ve ineklerine nasıl yardım edebileceği konusunda bilgi alması gerekir.
hasta inek
Bulaşıcı hastalıklar
İneklerin bulaşıcı hastalıklarına, bir hayvandan diğerine yayılabilen çeşitli öldürücü virüsler, bakteriler, mantar mikroorganizmaları neden olur. Bir bireyin enfeksiyon kapması sonucunda tüm sürü zarar görebilir ve çiftçi büyük kayıplara uğrayabilir. İneklerde hangi bulaşıcı hastalıkların en yaygın olduğunu düşünün:
- Bruselloz.
- Ayak ve ağız hastalığı.
- Çiçek hastalığı.
- Tüberküloz.
- Kuduz.
- Lösemi.
- Aktinomikoz.
Hangi semptomların bir ineğin enfeksiyonunu gösterdiği, hangi patojenin hastalığa neden olduğu ve nasıl tedavi edildiği hakkında fikir sahibi olmak için listelenen hastalıkların her birine dikkat etmek önemlidir.
Bruselloz
Bruselloza neden olan bakteri Brucella cinsine aittir. Sığır için tüm türleri tehlikelidir. Bu hastalık, hayvanların üreme sistemine zarar vermesiyle karakterize edilir. Enfeksiyon, sağlıklı bireylerin hastalarla doğrudan teması yoluyla, örneğin bir merada, bir sulama yerinde ortak otlatma sırasında meydana gelir. Bakterilerin nüfuz etme yolları – cildin mikrotravması, solunum yolu, cinsel organlar, sindirim sistemi.
Bruselloz belirtileri hemen ortaya çıkmaz, ancak enfeksiyondan 2-3 hafta sonra ortaya çıkar. Bunları düşünün:
- İneklerde düşük olur, plasenta tutulur, endometrit gelişir ve meme iltihaplanır.
- Boğalarda sünnet derisi ve testislerde iltihaplanma gelişir.
- Hem ineklerde hem de boğalarda eklem hastalıkları, apseler gelişebilir.
ineklerde bruselloz
Bruselloz geniş spektrumlu antibiyotiklerle tedavi edilir. Aktif madde levofloksasin, Brucella cinsinin bakterileri üzerinde önleyici bir etkiye sahiptir. Bileşiminde bu madde bulunan ilaca Lexoflon adı verilmektedir. Tedavi en az 5 gün devam eder.
Dikkat! Bruselloz ile enfekte bir ineğin sütü ve eti, tedavi süreci tamamlanıncaya kadar tüketilmemelidir. Gelecekte iki kez test yapılması gerekecek; her iki durumda da testin sonucu negatif çıkarsa, hayvandan elde edilen ürünlerin yenmesine izin verilecek.
Ayak ve ağız hastalığı
FMD’ye bir RNA virüsü neden olur. Etken ajan, Aphthovirus cinsi olan Picornaviridae familyasına aittir. Vücuda nüfuz eden virüs, ilk önce giriş yerindeki epitel hücrelerinde yoğunlaşır. Sulu içerikli kesecikler olan birincil aft odakları burada ortaya çıkar. Virüsün konsantrasyonu doruğa ulaştığında kan dolaşımına karışır. Bu noktadan sonra ineğin sağlığı hızla bozulur.
Şap belirtileri:
- Sıcaklık 41,5 dereceye çıkıyor.
- Yemek yemeyi reddetmek.
- Aftların görünümü ağız mukozasında, memede, tırnak arası boşlukta, boğalarda skrotumda yoğunlaşmıştır.
- Ağızdan köpüklü tükürük çıkar, hayvan dudaklarını şapırdatır.
FMD iyi huylu ve kötü huylu bir formda ortaya çıkabilir. İlk durumda ikincil bir enfeksiyonla komplike değilse iyileşme 10-14 gün içinde gerçekleşir. İkinci durumda hayvan ölür.
Dikkat! Hastalık özellikle 3 aya kadar olan buzağılar için tehlikelidir. Onlarda hastalık kendini farklı bir şekilde gösterir – gastroenteritin karakteristik semptomları ortaya çıkar, genç hayvanların vücudunda aft oluşmaz.
Şap tedavisi şunları içerir:
- Vücudun direncini artıran ayak ve ağız karşıtı serum kullanımı.
- Aftöz odakların potasyum permanganat, furacilin ve ayrıca sentomisin merhem çözeltileri ile tedavisi.
inek şap hastalığı
İkincil enfeksiyonu önlemek için antibiyotik kullanılmalıdır. Hasta hayvanlara sıvı halde yiyecek verilir. Hayvan hiç yemek yemiyorsa, bir sonda aracılığıyla midesine püre unu verilmesi tavsiye edilir.
Çiçek hastalığı
Bir inekteki çiçek hastalığına çeşitli patojen türleri neden olur: inek çiçeği virüsü, aşı virüsü veya domuz çiçeği. Bu hastalık, açıkça tanımlanmış konturlara ve çökük bir merkeze sahip papüllerin derisinde ortaya çıkmasıyla karakterize edilir. Hastalık akuttur ve vücudun sarhoşluğu ve ateş eşlik eder.
Belirtiler:
- Zayıflık, iştah kaybı.
- Memede, burnun yakınında ve dudaklarda pembe renkli karakteristik papüler döküntülerin görünümü.
- Ayrıca roseolaların rengi koyulaşır, patlar ve üzerlerinde kabuklar oluşur.
- İnek ezilir, daha sık yalan söyler.
- Meme ağrılıdır, inek ayağa kalkarsa geniş aralıklı uzuvlarla yürür.
- Vücut ısısı yükselir.
Dikkat! Çiçek hastalığı mastitis nedeniyle komplike hale gelebilir, bu nedenle memeden sütün düzenli olarak sağılması önemlidir. Eğer bu elle yapılamıyorsa kateter kullanılır.
Çiçek hastalığı tedavisi şunları içerir:
- Papüllerin dezenfektan solüsyonlarla tedavisi – formalin, parlak yeşil.
- Çiçek hastalığının iyileşmesi için çinko ve borik merhemler kullanılır.
- Bağışıklık sistemini uyarmak için çiçek hastalığı ile enfekte olan ineklere vitamin takviyesi verilir.
- Bakteriyel enfeksiyonun eklenmesini önlemek için antibiyotikler (Bisilin, Streptomisin, Oksitetrasiklin) kullanılır.
Profilaktik amaçlar için çiçek aşısı kullanılır. Hastalık vakalarının bildirildiği bölgelerin aşılanması özellikle önemlidir.
Çiçek aşısı
Tüberküloz
Tüberkülozun etken maddesi bir mikrobakteridir – Koch’un asası. Vücuda nüfuz ederek birincil lezyonu oluşturur. Gelecekte sayıları artacaktır. Enfeksiyon odakları, bakterilerin yerleştiği organların dokularını yavaş yavaş yok eder. Enfeksiyonun lokasyonuna bağlı olarak hastalık farklı şekillerde ortaya çıkar. Akciğerlerin, kemiklerin, bağırsakların, uterusun tüberkülozu vardır. Kursun genelleştirilmiş bir şekliyle enfeksiyon kan dolaşımına yayılır ve aynı anda vücudun çeşitli yapılarını etkiler.
Dikkat! Bir kişi bir inekten tüberküloz kapabilir.
Hastalığın belirtileri her zaman belirgin değildir, sıklıkla yetişkinlerde tüberküloz geç ortaya çıkar ve bu da teşhis edilmesini zorlaştırır. Tüberküloz nedeniyle akciğer hasarının belirtilerini göz önünde bulundurun, çünkü hastalığın bu formu en yaygın olanıdır:
- Nefes darlığı.
- İştah kaybı.
- Bitkinlik.
- Sıcaklıkta hafif bir artış.
- Öksürük (bazen balgamda nekrotik doku parçaları bulunabilir).
- Lenf düğümlerinin genişlemesi ve düşük hareketliliği.
- Akciğerlerde hırıltı.
Diğer organlar etkilendiğinde semptomlar farklı görünür. Örneğin memede tüberküloz gelişirse, o zaman arka kısmı ve supra-udental lenf düğümü artar. Bakteriler bağırsaklara yerleşirse dışkıda kanlı ve cerahatli kalıntılarla birlikte ishal olur. Genelleştirilmiş bir tüberküloz formunun karakteristik bir semptomu, tüm lenf düğümlerinde artış ve ağrıdır.
İneklerde hastalığın teşhisi tüberkülin testi kullanılarak gerçekleştirilir. Tüm hayvana zamanında yapılır. Tüberküloza pozitif reaksiyon gösteren tüm hayvanlar kesime götürülüyor. Hasta hayvanların bulunduğu çiftlik elverişsiz kabul edilir. Sürünün tamamen değiştirilmesi ve tüm tesislerin ön dezenfeksiyonu tavsiye edilir.
tüberkülin testi
Kuduz
Sığır hastalıklarını incelerken kuduzdan bahsetmek mümkün değildir. Bu, bir hayvanın merkezi sinir sisteminin prion proteini tarafından hasar görmesi ile karakterize edilen ölümcül bir hastalıktır. Enfekte bireylerin cesetleri açıldığında beyinde yıkıcı değişiklikler fark edilir; yapısı süngere benzer şekilde gözenekli hale gelir. Kuduz hastalığının bir diğer adı da bulaşıcı süngerimsi ensefalopatidir.
Belirtiler:
- Agresif veya huzursuz davranış.
- Bitkinlik.
- Fotofobi.
- Hayvan yüksek seslerden korkuyor.
- İnek engellere çarpıyor, tökezliyor, düşüyor.
- Titrek yürüyüş.
- Konvülsiyonlar, titreme.
- Sırt öne doğru eğilmiştir.
Kuduz şüphesi varsa veteriner çağırılmalıdır. Teşhis doğrulanırsa inek öldürülür ve beyni araştırma için verilir. Hayvan leşi yakılıyor.
lökoz
İneklerdeki lösemi hastalığı da bulaşıcı bir yapıya sahiptir. Aynı isimdeki bir virüsten kaynaklanır. Sağlıklı bir bireyin vücuduna sindirim sistemi, solunum organları, cinsel ilişki sırasında girer ve ayrıca anneden plasenta yoluyla fetüse bulaşır. Nadir durumlarda kan emen böcekler enfeksiyon taşıyıcısı haline gelir. Lösemi ile hayvanın hematopoietik sisteminin çalışması bozulur.
Çoğu durumda hastalığın klinik belirtileri, latent olarak ilerlerse ortaya çıkmaz. Lösemi tanısı ancak kanın bileşimindeki değişikliklerle konulabilir. Sadece hastalığın son aşamasında endişe verici semptomlar ortaya çıkar:
- Bitkinlik.
- Azalan üretkenlik.
- Lenf düğümlerinin genişlemesi.
Lösemi tedavisi geliştirilmemiştir. Bir çiftlikte virüs taşıyıcılarının bulunması halinde bu durum olumsuz kabul edilir. Hasta hayvanlar ortadan kaldırılmalı ve diğer tüm bireyler lösemi açısından kontrol edilmelidir.
Dikkat! Lösemili bir ineğin sütünü ve etini yiyemezsiniz.
Aktinomikoz
KRS’de aktinomikoz
Aktinomikoz, radyant mantarın neden olduğu kronik bir hastalıktır. Çeşitli organlarda ve ciltte granülomlar, apseler ve iyileşmeyen fistüllerin oluşması ile karakterizedir. Çoğu durumda, radyant mantarın hayvanın vücuduna girdiği bölgelerde granüloza odakları oluşur. Bununla birlikte, hastalığın ilerlemesiyle birlikte mantar enfeksiyonu vücuda yayılır ve iç organlarda (karaciğer, böbrekler, akciğerler) granülomlar oluşabilir. Aktinomikoz ile enfeksiyonun ana yolu, ağız veya derinin mukoza zarlarına verilen zarardır (sıyrıklar, ameliyat sonrası olanlar dahil yaralar).
Belirtiler:
- Boyunda, intermaksiller boşlukta, daha az sıklıkla memede yoğun tümörlerin ortaya çıkması.
- Mühürler soğuk ve ağrısızdır.
- Gelecekte tümörler açılır, onlardan cerahatli eksüda salınır.
- Ortaya çıkan fistüller uzun süre iyileşmez.
- Hayvanın sıcaklığı normaldir.
Aktinomikoz tedavisinde penisilin ve tetrasiklin serisinin antibiyotikleri kullanılır. Tedavi süresi uzundur – en az 6 hafta. İkincil bir anaerobik enfeksiyon eklenirken metronidazol kullanılır. İyot ve potasyum iyodürün sulu çözeltilerini topikal olarak uygulayın. Aktinolizat ile immünoterapi zorunludur. Deri altına veya kas içine enjeksiyon yoluyla uygulanır.
Dikkat! Aktinomikoz için antibiyotik tedavi rejimleri oldukça spesifiktir ve bir veteriner tarafından reçete edilmelidir.
Sığırların bulaşıcı olmayan hastalıkları
İneklerin bulaşıcı olmayan (bulaşıcı olmayan) hastalıkları sürüdeki diğer hayvanlara yayılmadığı için tehlikeli değildir. Bunların ortaya çıkmasının nedenleri çoğunlukla inekleri beslemek için yanlış koşullar ve yetersiz beslenmedir. Bunlar şunları içerir:
- Travmatik retikülit ve perikardit.
- Rumen timpanisi.
- Tırnak hastalıkları.
- Beyaz kas hastalığı.
- Yemek borusunun tıkanması.
- Mastit.
- Süt ateşi.
Tırnak hastalıkları
İneğe zamanında yardım etmezseniz bu rahatsızlıklardan herhangi biri ölümcül olabilir. Bu rahatsızlıklarla ilgili kısa bilgiler, çiftçilerin ineklerde garip belirtiler bulduklarında yön bulmalarına ve kurtarma tedbirleri almalarına yardımcı olacaktır.
Travmatik retikülit ve perikardit
Bu iki hastalığın nedeni ineğin iğne, cips, tel, çivi gibi keskin nesneleri yutmasıdır. Travmatik retikülitte yabancı bir cisim ağ duvarını delerek inflamatuar bir sürece neden olur. Keskin bir cisim kalbin iç yüzeyini kaplayan bağ dokusuna zarar verirse travmatik perikarditten bahsediyoruz.
Travmatik retikülit belirtileri:
- Proventrikülüs kasılmalarının gücü zayıflar veya atoni oluşur.
- Midenin tamamen durmasıyla kabızlık mümkündür.
- İştah azalır, bazen inek yeme ve içmeyi tamamen reddeder.
- Gelişmesi durumunda sıcaklık yükselir…
